شماره مقاله735

در سال‏ها پيش براى مدت‏هاى مديد در اطلاعات هفتگى همه هفته گفتار آقاى فرزانه مبسوطاً در باره معرفت‏ الروح منتشر مى‏شد كه براى دستيابى به اين مجله دوست ارجمند پر مهرم آقاى خسرو شاهانى دوره‏هاى اطلاعات هفتگى را كه مقالات آقاى فرزانه را در بر داشت در اختيارم قرار دادند كه سپاس خود را از اين عنايت به حضورشان عرضه داشته و رهين لطف ايشان مى ‏باشم.

اساس معرفت ‏الروح به دين توجهى نداشته و حتى اديان را نارسا در پاسخ‏گويى علم‏ الروح دانسته و پيرو اين مشرب خود را بى‏ نياز از تبعيت اديان مى‏ داند.

اين سلسله گفتارهاى فرزانه چنان پير و جوان را شيفته و مجذوب ساخت كه در تمامى شهرها و محلات و كوچه‏ها و اغلب منازل، ميزى تهيه كرده و به وسيله الفبا به زعم خود با ارواح تماس گرفته و غرورى به آنان دست مى‏داد، عده‏اى دريافتند كه سخنان آقاى فرزانه آن چنان افكار را جلب نموده كه زنان خانه‏دار به تصور خود با روح خويشان درگذشته تماس برقرار كرده و از تأثر به گريه مى‏افتادند كه به ذهن خطور مى‏كرد كه مصيبتى دامنگير آن خانواده شده و آنان را پريشان احوال ساخته است، بعد از مدتى آقاى فرزانه با عنوان استاد فرزانه مورد خطاب قرار گرفت سپس آقاى فرزانه در صدد برآمد تا دهان معترضين خود را كه متدين به دين بودند ببندد، در همان شماره كه راجع به روح سخن مى‏راند سلسله مقالاتى در تاريخ زندگانى پيامبر اكرم (ص) مى‏نگاشت و بعد شرح حال سپه سالار قشون اسلام را در فاجعه كربلا مى‏نوشت كه در يك شماره اطلاعات هفتگى سه مقاله متضاد هم از آقاى فرزانه انتشار مى‏يافت. ايشان درباره روح، ضمن نقل قولِ علماى روحىِ غرب، مطالبى از نزد خود ساخته و ارائه مى‏نمودند.

آقاى فرزانه را دو بار در كتابفروشى ديدار كردم، وقتى در قيافه و گفتار شفاهى و مقالات ايشان تفرس نمودم بيت زير را مصداق حال ايشان ديدم:

در پس آيينه طوطى صفتم داشته‏اند

هر چه استاد ازل گفت بگو مى‏گويم‏

شنيدم كسى از استاد فلسفى (اين ناچيز افتخار شاگردىِ استاد را داشته) پرسش كرد كه حزب عدالت يعنى چه؟

استاد نصرالله فلسفى كه خدايش عنايت كند پاسخ داد: عين و دال على دشتى است و بقيه آلت است.

اكنون گفتار آقاى فرزانه را نقل كرده به حكم ضرورت به طور اجمال نقد و بررسى كرده و نظريات شخصى خود را در پايان اقامه خواهم كرد.

در مجله اطلاعات هفتگى به شماره 1774 صفحه 20 نوشته‏اند :روح خواهرى براى برادرش در مقابل كافه تريا ظاهر شد و با اشاره به برادر خود تفهيم كرد كه از دخول به كافه تريا خوددارى نمايد، برادر صد قدم از كافه دور شد، بمبى در كافه منفجر شد و عده‏اى كشته و جمعى مجروح شدند.

[توضيح اينكه برادر از روح خواهرش اطمينان داشت لذا نجات يافت و افراد ديگر را نمى‏توانست نجات دهد زيرا وسعت روح خواهر تا اندازه‏اى كه مانع انفجار بمب شود نبود:  چ‏].

زنى به وسيله هيپنوتيسم زمانى كه در خواب مغناطيسى بوده دو ساعت درباره خاطره‏اى كه در سال 70 ميلادى اتفاق افتاده بود سخن گفت و سخنان ايشان بر روى نوار ضبط مى‏شد.

اين زن خاطره آتش سوزى كليسايى را كه در ششصد سال قبل به وقوع پيوسته بود و همچنين خاطره چگونگى خودكشى كردن خود و شوهرش را ذكر كرد كه بعد از بررسى به اثبات رسيد.

در اطلاعات هفتگى شماره 1 نوشته است: سياله مغناطيسى در عالم ارواح گل و سيگار به وجود مى‏آورند.

[بايد گفته شود كه گل و سيگار اجسام مادى هستند و در عالم ارواح ماده وجود ندارد: چ‏].

اگر براى ارواح خيرات كنند و فاتحه بدهند و عطر و گل و غذا به نام آنها بذل كنند ارواح آگاه مى‏شوند.

[اين اعمال ارواح را شاد مى‏سازد: چ‏].

ارواح از بوى زننده و دود سيگار ناراحت شده و از بوى خوش شاد مى‏شوند.

سرنوشت تغيير ناپذير است ولى حضرت عيسى (ع) بنا به قول اناجيل گويند صدقه مانع مرگ مقرر مى‏شود.

[اين مطلب درست نبوده بلكه صدقه رفع بلايا مى‏كند: چ‏].

پريسپرى سر روح مانند بخار يا دود دايره شكل در تجسد ديده مى‏شود و تجسد پريسپرى سر و صورت را نمى‏تواند كاملاً نشان دهد.

[به نظر اين ناچيز اگر در جلسه ارتباط ارواح عامل و معمول و حاضرين در جلسه قبلاً قيافه روح كسى را كه درگذشته در ايام حياتش ديده باشند و عامل قوى باشد ممكن است صورت روح تجسد پيدا كند: چ‏].

[علماى روح اعتقاد دارند كه سياله مغناطيسى روح قادر است كه گلى را كه در جلسه ارتباط موجود است بر روى ميز پرتاب نمايد سياله مغناطيسى سه بعدى است و آهن ربا حالت مغناطيسى دارد و روح حالت مغناطيسى دارد و روح بو استشمام نمى‏نمايد: چ‏].

علماى روحى گويند خيرات توأم با فاتحه تأثير دارد اما فاتحه به تنهايى مؤثر نمى‏باشد.

[اما اين ناچيز عرضه مى‏دارد كه روح خوشحال شده و توجه به فاتحه دهنده مى‏كند: چ‏].

علماى معرفت‏الروحى معتقدند كه خاطرات سه سالگى به بعد در ضمير بوده و امكان يادآورى آنها وجود دارد.

در عود ارواح هر مرتبه كه روح به دنيا عود نمايد پاك‏تر از عود اولى خواهد بود اما اگر كسى اعمالش مانند اصغر قاتل باشد او به كُرات ديگر نزول مى‏كند.

[به زعم اين ناچيز اگر رفتار و كردارش مانند اصغر قاتل باشد مسلماً در عود قبلى پست‏تر بوده زيرا سير قهقرايى امكان پذير نمى‏باشد: چ‏] .

آينده مشهود نبوده و مرگ بر اثر خرابى بدن مى‏باشد.

بعضى ارواح سر و صورت را نشان داده و برخى تمام بدن و عده‏اى نصف تن را آشكار مى‏سازند و تجسد بيشتر اوقات به رنگ سفيد نمودار مى‏شود و ارواح ناپاك نادراً در جلسه ارتباط ظاهر مى‏شوند.

آقاى فرزانه نوشته‏اند كه روح بعد از مرگ دو سه ماه در حالت تروبل بسر مى‏برد.

[تروبل حالت بهت و حيرت است: چ‏].

ارواح كه در عذاب روحى بسر مى‏برند در جلسات ارتباط حاضر نمى‏شوند.

[امكان دارد روح حاضر شده و تقاضاى كمك نمايد مثلاً روحى در حيات خود اموالِ اطفالِ يتيمى را به ناحق تصرف كرده و آن اطفال را پريشان احوال ساخته، از افراد حاضر در جلسه تقاضا نمايد كه ورثه‏اش اموال غصب شده را به صاحبشان برگردانند، چنين امرى امكان پذير مى‏باشد: چ‏].

پاسكال رياضى‏دان و فيزيك‏دان شهير به ديانت رو آورد. انيشتين براى هر چيز بُعدى قائل شد و بُعد چهارم را شناخت.

انسان در طول ايام زندگانى خود اشعه و امواجى بر مكان‏هايى كه زندگى مى‏كرده باقى مى‏گذارد، امواج صدا مدام باقى هستند.

روح مديوم مانند آهن ربا است و مى‏تواند با روح آشفته تماس بگيرد اما اعتمادى به گفتار چنين روحى نيست و پاسكال كشيش بود.

تحرك بچه با ناف با مادر خود ارتباط دارد وقتى ناف بريده شد روح به بدن بچه اتصال پيدا مى‏كند.

[جسد بچه قبل از بريدن ناف از خون مادر تغذيه نموده و روحى كه با بچه بوده ارتباطى با مادر ندارد: چ‏].

اگر كسى در اثر تصادف يا گلوله فوت كند روح مدت‏ها در حالت بهت مى‏گذراند.

روح ذرات هاله مانندى است و آن ذرات با شعور همراه هستند.

[اين نظريه علماى معرفت‏الروح اشتباه محض است زيرا روح مجرد بوده و ذرات نداشته چون اگر همراه ذرات بود مادى بود و گفتار كسانى كه مى‏گويند روح داراى ذرات هاله مانندى است اين تعريف قالب مثالى است كه جسد برزخى يا فلكى است يا به تعبير ديگر اكتوپلاسم مى‏باشد كه از ماده لطيف‏تر و در نوم و بيدارى و ارتباط نمودار مى‏شود و روح با اين غشاء بدن نمودار شده اما امكان رؤيت روح به هيچ وجه از وجوه مقدور نيست: چ‏].

اتم‏هاى شبح ذى شعور است و غلاف آن از جنس روح بوده مانع پراكندگى روح مى‏شود كه پريسپرى نام دارد.

[توضيحاً بيان مى‏دارد چون تمام ذرات هر چيز مادى مدام در حركت هستند قالب مثالى هر ماده آن را از پراكندگى باز داشته و روح فرمانرواى جسد و قالب فلكى است: چ‏].

آقاى فرزانه نوشته‏اند: گل خرزهره بنا به اعتقاد دانشمندان امريكا از موسيقى لذت مى‏برد.

[اين ناچيز گويد تمامى ذرات عالم هستى كه در طبيعت وجود دارند از موسيقى متأثرند اما موسيقى آرام بخش نه تحريك كننده و نظريه اين بى‏مقدار در زمان‏هاى آتى مكشوف خواهد شد: چ‏].

يك رشته نامرئى خيلى باريك از سياله مغناطيسى جسم ستاره‏اى ميت را با دوبل اتريك اتصال مى‏دهد كه بند ناف جسد ميت است و بايد قطع شود.

در جاهايى كه خلأ حكمفرما است بهتر مى‏توان با ارواح تماس گرفت.

[تماس با ارواح در آسمان آسان‏تر است و در جاى خلوت مى‏توان با ارواح تماس گرفت. خلأ جاى ارتباط نمى‏باشد. صدا و امواج در فضا وجود دارد اما در خلأ وجود ندارد و روح كه مرتبه هفت را طى نمود از خلأ گذشته و به كُرات ديگر مى‏رود.و بچه‏اى كه در شكم مادر فوت مى‏كند به واسطه جسم مادر است: چ‏].

آقاى فرزانه در مجله اطلاعات هفتگى در شماره‏هاى 1840 و 1883 و 1894 نوشته‏اند: مديوم را (وسيله نيز نامند) كه در جلسه ارتباط گاهى به خواب مى‏رود و گاهى بيدار است.

بعد آقاى فرزانه اضافه كرده است: مطالعات و آزمايش‏ها و تجربه اندوزى‏هاى متخصصان و دانشمندان آمريكايى و انگليسى، فرانسوى، لهستانى و آلمان فدرال در باره روح و امكان ارتباط با آن و طريق برقرارى اين ارتباط و ديگر پديده‏هاى استثنايى و نيز زندگى پس از مرگ است كه طى پنجاه سال پروفسور (هرى برايس) رئيس پيشين انجمن تحقيقات در باره روح بررسى كرده است.

و نتيجه تحقيقات دكتر (واليتون) فرانسوى است كه در شب 31 مارس 1848 در دهكده هايدسويل از نيويورك كه 20 مايل با شهر روچستر فاصله دارد شخصى موسوم به جان فوكس و همسر و دو دختر 15 ساله و 12 ساله او به نام‏هاى مارگارت و كتى در خانه خود پس از صرف شام و خواندن چند صفحه از كتاب مقدس به بستر رفتند، همگى در يك اطاق روى تختخواب‏هاى چوبى خود آرميده بودند كه صداى فرياد دختران بلند شد و ضربه‏هايى محكم به چوب كف اطاق و ديوار نواخته شد، پدر آنان چراغ روغن سوز را روشن ساخته و همسايگان را با خبر نمود.

بعد پدر گفت از روح خواستند كه در جواب هر پرسش اگر مثبت است يك ضربه و اگر منفى است دو ضربه بزند و پس از سؤال‏ها و پاسخ‏هاى روح معلوم گرديد صاحب خانه قبلى را دوره گردى به طمع دست يافتن به پول كشته و گريخته است و جسد مقتول نيز به دست آمد.

اندرويه كيون داديس آمريكايى (1910 – 1826) و آنتوان مسمر اتريشى (1815 – 1732) مدعى شدند كه با ارواح تماس گرفته و با آنان صحبت نموده‏اند.

جكسون مدعى شد كه تجسد كامل روح را مشاهده كرده است.

بريس گويد دويست مديوم را آزمايش كرده است بعضى از مديوم‏ها در حالت جذبه و بى‏خودى فرو مى‏روند و صداى روح را اخذ كرده و با صدا و لحنِ روح كه در زمان حيات خويش صحبت مى‏كرده سخن مى‏گويند و بعضى با يك روح واسطه كه به آنها يارى مى‏كند با ارواح تماس برقرار مى‏نمايند.

[روح به وسيله ميز چوبى بهتر تماس برقرار مى‏سازد تا با يك شيئى كه فلزى باشد.

ضربات روح را كه در ميز نواخته مى‏شود (راپس) نامند كه به مفهوم ضربات تلنگرى است. در هر جلسه ارتباط عامل به كمك يك روح حامى با ارواح ديگر تماس برقرار مى‏سازد. روحى كه در جلسات ارتباط حامى آقاى ثقفى اعزاز مى‏باشد شيخ شيپور است:  چ‏].

مديوم تجسدى مديوم‏هايى هستند كه استعداد خاصى دارند كه روح تجسد يابد و مديوم‏ها مشاهده كنند.

ارواحى كه در خواب مغناطيسى مديوم با چتر يا اشياء ديگر ظاهر مى‏شوند بيشتر از آن جهت است كه كاملاً شناخته شوند.

روح حامى احتمال دارد كه با روح عامل در عودهاى قبلى او دوست و خويشاوند بوده و ممكن است روح حامى بعد از درگذشت عامل باز در بعد چهارم حامى او شود.

اگر در يك زمان در دو جلسه ارتباطى با يك روح و فردى خاص بخواهند تماس برقرار سازند روح در آن جلسه‏اى حاضر مى‏شود كه افراد آن جلسه روحاً قوى‏تر باشند و اگر در هر دو جلسه افراد حاضر به يك حد باشند روح ممكن است در هر دو جلسه حاضر شود زيرا براى روح زمان وجود ندارد.

[گفتار فوق نظريه علماى روح است:  چ‏].

آقاى فرزانه نوشته است: كودكى بيمار شده در اطاق خوابِ بچه، روح يك زن كنار تختخواب ايستاده و براى آن بچه لالايى مى‏خواند و هر شب اين عمل تكرار مى‏شد.

[حضور روح در شب‏هاى متوالى نادر بوده و به ندرت اتفاق مى‏افتد: چ‏].

ارتعاشات مى‏تواند در كره زمين موجب ديدن و شنيدن و لمس كردن و حس نمودن شود.

دانش اندوزى يكى از عوامل پاكى انسان است.

[علماى معرفت‏الروح گويند فقط دانش اسپرى‏تيسم مؤثر است نه دانش‏هاى ديگر. اين ناچيز گويد فرا گرفتن دانش طب و نجوم حتى علوم غريبه براى پى بردن به اسرار علم روح، گذشته از اينكه مؤثر و مفيد براى ترقى روح انسانى نبوده بلكه توان گفت چنين دانش‏ها مانع ترقى و ارتقاى روح است.

ايمان به غيب تا يك درجه فعليت براى روح پديد مى‏آورد و نه بيشتر بل به تنهايى سبب تكامل روحى نخواهد شد، مى‏بايست فرد پس از ايمان به غيب در تهذيب نفس بكوشد و مراحل كمال روح را بپيمايد:  چ‏].

آقاى فرزانه نوشته‏اند: دراكولا در بخش ترانسيلوانيا در رومانى سكونت داشت.  كنت دراكولا خون آشام بود و در اختيار ارواح خبيث بود.

پرنس دراكولا در قرن 15 فرمانرواى ناحيه «وجيا» در رومانى بود و دراكولا به زبان رومانى شيطان است. دشمنانش او را در سال 1476 كشتند.

ارواح مى‏توانند از بدن اجسام و انسان‏ها بگذرند و پرواز نمايند.

[روح پرواز نمى‏كند، قالب مثالى برايش حائل و حجاب مفهومى ندارد اما اينكه روح از جسد انسان بگذرد حرفى بى‏معنى است:  چ‏].

روحى هر شب به خانه‏اى مى‏آمد كه سگ وى در آنجا بود، سگ ناراحت شده و زوزه مى‏كشيد.

[اگر سگ پريسپرى صاحب خود را مى‏ديد ترس برايش مفهومى نداشت. ارواح پليد مى‏توانند سالك روحى را در ابتداى سلوكش متوحش سازند اما استاد وى بايد بتواند جلو اين امر را بگيرد والا اگر نتواند اين كار را انجام دهد استادى را نشايد.

اين ناچيز واقعه‏اى را كه خود به رأى‏العين مشاهده كردم نقل مى‏كنم: نوجوانى از ماشين پرت شد و مدتى در اغماى كامل بود تا درگذشت، روح جوان متوفى مرتب طى شش ماه متوالى به دوستش در عالم رؤيا تمنا مى‏كرد كه به جهان واپسين گام نهد. اين ناچيز در هر دو شخص اعمال روحى انجام دادم و روح متوفى ديگر در خواب ظاهر نشد.

اين گونه رويدادها را چند بار مشاهده نمودم و دخالت اين ناچيز در اين واقعات مزيد استحضارم در معرفت‏الروح تجربتى شد.

در ايامى كه در خرمشهر بسر مى‏بردم همسرم از زايمان وحشت داشت، وى در عالم خواب مشاهده كرد در رودخانه غرق مى‏شود و بسيار بيم داشت كه ناگهان پدرم را رؤيت كرد كه دستش را گرفته و به وى مى‏گويد نترس و اسم اين ذره نادار را گفته و اضافه كرده كه پسرم را ناراحت مساز و به سلامتى طفل متولد مى‏شود. اين رؤيا او را مطمئن ساخت، چند سال بعد كه عكس پدرم را ديد، اظهار داشت اين شخص همان كسى بود كه در رؤيا ديدم.

مادرم با برادر و خواهر كوچكم در يك منزل با هم بسر مى‏بردند و مادرم به آنها بسيار تعلق خاطر داشت، بعد از فوت مادرم، برادرم چند بار وى را در بيدارى ديده و بيم بر او مستولى شد، پس از آن مادرم ديده نشد. و خواهرم خواب‏هاى شگفتى ديد و در بيدارى نيز مادرم را ديده و با او هم كلام شده، ناگهان متذكر شد كه مادرم در قيد حيات نيست، ترسيد و مادرم از نظرش ناپديد شد. اين ناچيز اين واقعات را تأييد مى‏نمايد: چ‏].

در مجله اطلاعات هفتگى شماره مخصوص نوروز 1353 مقالات آقاى فرزانه پس از مدت‏هاى مديد به پايان رسيد. آقاى فرزانه طب قديم را تأييد نموده و گرمى و سردى را پذيرفته‏اند و مى‏گويند روح مدور بوده و دست هم دارد.

[روح قابل ديدن نبوده و قالب مثالى عيناً شباهت تامه با جسد عنصرى دارد و مدور نمى‏باشد:  چ‏].

ارواح در تماس‏ها براى بعضى پرسش‏ها آمادگى ندارند و در باره امور مالى و پول و شغل و اعمال گناه آلود هيچ راهنمايى و پيشگويى نمى‏كنند.

بعضى اوقات سگ و گربه از خانه‏هاى روح زده فرار مى‏كنند زيرا حضور ارواح را زودتر درك مى‏كنند.

مردى در مقابل زنى نشسته بود و خود را به صورت شوهر متوفاى آن بانو تغيير داده و با صداى شوهر متوفاى آن زن با وى صحبت نمود و اين عمل پنج دقيقه به طول انجاميد اما آن شخصى كه مصاحب آن خانم بود نتوانست دريابد كه در طول اين مدت بر او چه گذشته است.

[اين عمل حلول است و امكان وقوع حلول نمى‏باشد:  چ‏].

نامزد زنى پس از مرگ خود بر نامزدش ظاهر شد و او را وادار به ترك اعتياد نمود.

[علماى روحى گويند روح انسان آلودگى مادى بيشتر از حيوانات دارد، در جلسه ارتباط استعداد و اعتقاد عامل و مديوم و حاضرين مدخليت دارد: چ‏].

مديوم بيشتر از عامل و حاضرين در جلسه بايد تمركز بدهد و ترديد نيز به خود راه ندهد.

روح از اكتوپلاسم عامل و مديوم و ديگران گرفته و بعد تجسد مى‏يابد.

روح گاهى با يك نشانه از دوران حيات خود ظاهر شده تا اطمينان افراد در جلسه ارتباط به دست آيد، اگر روح حامى براى ترقى خود به دنيا آيد روح ديگرى جاى وى را اشغال كرده و حامى مى‏شود.

اما روح حامى سعى مى‏كند روح افرادى را كه اعمال زشت انجام مى‏دهند از كرده خود پشيمان كند تا روح خاطى از بدى‏ها نادم شده و از ارتكاب گناه رنج برد و متنبه گردد تا در عود ديگر بهتر شود.

احتمال مى‏توان داد كه روح شخصى كه در اثر شدت تصادف به كام مرگ فرو مى‏رود به واسطه شدت علاقه در حضور خواهر يا برادر و دوستانش ظاهر گردد.

ارواح در امكنه‏اى كه در دوران حيات بدان مكان‏ها تعلق خاطر داشته‏اند ظاهر مى‏شوند. مديوم در جلسه ارتباط مستغرق مى‏شود و در بيدارى تماس خود را به ياد نمى‏آورد.

روح گناهكار قدرت آن را ندارد تا كسى را تحت سيطره خود گيرد. روح‏هاى قوى توانايى دارند به هر شكلى كه اراده كنند ظاهر گردند و يا به تقاضاى عامل عمل نمايند. ارواح با ارواح بد كردار، چون در مرتبه مادون قرار گرفته‏اند تماس نمى‏يابند و روح افراد كثيف پس از مرگ در گيجى و بهت بسر مى‏برد.

اينك سخنان آقاى فرزانه پايان يافت.

[بنزين گردش دنيا يعنى حركت و رفتار امور دنيا كه به وسيله حيوانات و انسان‏ها انجام مى‏پذيرد در دست ارواح عاليه بوده و آنان دنيا را به جنگ و صلح، زشتى و خوبى، بدى و زيبايى سوق مى‏دهند زيرا دنيا به امر پروردگار به ارواح شامخه واگذار شده است:  چ‏].

[در ايران اين ناچيز فقط پاك نيتى دكتر اعلم الدوله و تنى چند از يارانش را و دوست دانشمندم آقاى ثقفى اعزاز را تأئيد نموده و ديگر افراد را همچون فرزانه و پيروان وحدت نوين جهانى را دكاندار و تعزيه گردان مى‏داند:  چ‏].

کتاب اسپری تیسم

نورالدین چهاردهی