شماره مقاله195 13.آن قصر كه بهرام در او جام گرفت آهو بچه كرد و روبه آرام گرفت بهرام كه گور مى گرفتى همه عمر آخر ديدى كه گور بهرام گرفت اين قسمى از استخدام است كه لفظ گور هر جا به يك معنى ديگر است. شرح رباعیات خیام عباس کیوان قزوینی
شماره مقاله 194 اين صورت تن به خيمه اى ماند راست جان سلطانى كه منزلش دار بقا است فرّاش ز بهر منزل آينـده نه خيمه بيفكند چو سلطان برخواست استفهام انكاريست انكار نفى است كه مراد اثبات مى شود .گرچه ميشايد كه رومى رباعى خيّام را ديده و پسنديده پس يك تصرف علمى در آن […]
شماره مقاله 193 رباعى هشتم از من بَرِ خيام رسانيد سلام وآنگاه بگوئيد كه خامى خيّام (اين صنعت اشتقاق كبير را دارد كه يك قسم از هفت قسم جناس است) من كى گفتم كه مى حرامست ولى بر پخته حلالست و بر خام حرام بهتر آنكه بجاى ولى بلى باشد و واو و بر را […]
شماره مقاله 192 رباعى هفتم از من بَرِ مصطفى رسانيد سلام وانگاه بگوئيد به اعزاز تمام كاى سيّد هاشمى چرا دوغ ترش در شرع حلالست و مى ناب حرام مراد دوغ فاسد شده است نه آن مقدار گازى كه مزيد طعم و خاصيت دوغ است ،و همچنين كس نگويد كه دوغ من ترش است ، […]
شماره مقاله191 رباعى يازدهم آدم چو صراحى بِوَد و روح چو مَى قالب چو نَيىِ بود صدائى در وَى دانى چه بـود آدم خـاكى خيام فانوس خيالىّ و چـراغى در وى مناسب رباعى 207 متن است كه در جاى خود شرح شده. اضافه فانوس به خيال بيانيّه است يعنى خود خيال فانوس است و جان […]
شماره مقاله 190 جواب ابوسعيد اى نيك نكرده و بديها كرده وانگاه به لطفِ حق تولّا كرده بر عفو مكن تكيه كه هرگز نبود ناكرده چو كرده كرده چون ناكرده ما مى توانيم در اينجا دو نحو قضاوت كنيم يكى در تشبيه كه شبيه به دو رباعى خيام نيست زيرا آنها خطابند و شعر ابوعلى […]
شماره مقاله 189 93. از واقعه اى تو را خبر خواهم كرد وانرا به دو حرف مختصر خواهم كرد بـا عشق تـو در خاك فـرو خواهم شد وز مهر تو سر ز خاك بر خواهم كـرد خطاب به خدا است چه شيرين خطابى كه غير خيام ننموده مبتكر است و به او منحصر ،بويژه مصرع […]
شماره مقاله 188 حمد آن خدائى را سزد كآورد بيرون از عدم عقل و نفوس و طبع را وانگه منظّم ساخت هم ما ايرانى ها از اول قدردان خيام نبوديم بلكه فقهاء ما او را بد مى دانستند و توده نمى شناختند و ساكت بودند تا آنكه مستشرقين اروپا در سيصد سال پيش او را […]
شماره مقاله 187 بسم الله الرحمن الرحیم چندی پیش انتشارات آفرینش و مرحوم پدرم شادروان «نورالدین مدرسی چهاردهی » بنابر آن نهادند كه شرح رباعیات خیام اثر«كیوان قزوینی » را كه در دو جلد نگاشته شده بود به دست چاپ سپارند ،لذا جلد اول از این شرح را كه در سنه 1345 هجری قمری با […]
شماره مقاله 186 1 . خيّام ز بهر گنه اين ماتم چيست (1) وز خوردن غم فائده بيش و كم چيست آن را كه گنـــه نكــرد غفــران نبود (2) غفــــران ز بهــر گنــه آمـد غم چيست (1) دليل است بر ماتم گرفتن خيام براى گناهانش. (2) مظهر سه نام خدا نخواهد شد غفور غافر غفّار. […]